کلید هنر دینی در دستان پیرمرد/ شعر بلند "میرانجم" در تعزیه ایران

خبرگزاری هدهد شهرستان تفرش:

خبرگزاری مهر: در میان نام مردان نام آور استان مرکزی، اسم پیرمردی را می توان یافت که با اشعار خود هنر دینی و بومی کشورمان را در دو سده اخیر زنده نگاه داشته و صد البته ارتقا داده است. او را "میرانجم" میخوانند نامی که باتعزیه در این استان عجین شده است.

به گزارش خبرنگار مهر، در میان نام های مردان نام آور استان مرکزی به نام پیرمردی می رسیم به نام "میرانجم" مردی که با اشعار خود هنر دینی و بومی کشورمان را در دو سده اخیر ارتقا داد.

میرزامحمد روحانی ملقب به میرانجم، نسخه‌نویس معروف تعزیه کشور در دوران قاجاریه، در شهرستان شازند استان مرکزی به دنیا آمد و در کنار روحانیت، کار نسخه نویسی برتی تعزیه را در پیش گرفت.

شعر اساس تعزیه

تعزیه را هنر مادر می نامند چون تئاتر، چرا که هنرهای مختلف چون شعر، موسیقی، بازی و حرکت سازنده تعزیه است.

شعر در این میان نقش نمایش نامه را دارد که مهمترین بخش یک اثر نمایشی را تشکیل می دهد.

شاعران و تعزیه سرایان اشعار میر انجم تعزیه نویس اراکی را بسیار فخیم و قابل ملاحظه ای می دانند و معتقدند که تاثیر بر مخاطب به وفور در این اشعار دیده می شود.

رونمایی از کتاب میرانجم

تعزیه جهان اسلام با تمام گستره خود تنها یک گونه نمایشی دارد که آن تعزیه و مختص ایرانیان است و در این مقوله هنری است که مخاطب به راحتی انسان با مفاهیم دینی وارزشی آشنا می شود. 

همایش پژوهشی میرانجم تیرماه سال گذشته، در قالب همایش تعزیه نسخ میرانجم، ساخت و طراحی مقبره برای میرانجم در روستای قدمگاه شازند و تهیه مستندات در مورد میرانجم برای زنده نگه داشتن قدمت تعزیه استان مرکزی از دیگر اقداماتی است که در استان مرکزی انجام شد و امسال نیز از کتاب میر انجم از سوی حوزه هنری استان در پایان اجرای تعزیه امیرکبیر در تهران رونمایی شد.

رضا میرزایی معاون فرهنگی حوزه هنری استان مرکزی این کتاب را یکی از نفیس‌ترین و باارزش‌ترین کتب درخصوص تعزیه دانست و گفت: اساتید و پژوهشگران بزرگ کشور بر ارزش بالای این کتاب صحه گذارده‌اند. این کتاب شامل 10 مجلس تعزیه از نسخ تعزیه نوشته شده توسط میرزامحمد میرانجم است.

وی گفت: هنرمندان و اساتید بزرگ تعزیه استان مرکزی از جمله رضا حیدری تفرشی، محمدحسن نظام‌آبادی، علی‌اکبر عزیزآبادی فراهانی، محمد زمانی‌نسب، عزیزالله ترابی، ابوالفضل برزآبادی فراهانی، عباس کاووسی، محمدرضا نظام‌آبادی و علی‌اصغر کاووسی نسخ موجود در این کتاب را تأیید کرده‌اند و تأییدیه آنان به دستخط ایشان در کتاب یاد شده به چاپ رسیده است.

نسخ تعزیه

تعزیه نامه، عبارت است از متنی که تعزیه‌گردان برای اجرای تعزیه‏ می خواند و البته نسخه تعزیه پیش از آغاز تعزیه میان شبیه‌خوان‌ها پخش می شود.

حسن محمدی از تعزیه خوانان اراک گفت: پیشینه سرایش و نگارش تعزیه‌نامه را که معمولا به صورت اشعار عامیانه توسط شاعرانی گمنام و تعزیه‏گردانان سروده می‏شد، به سال‌های میانی سده‌ دوازدهم هجری می‏رسد.

وی افزود: سرایش مرثیه‏ها با زمینه رویداد کربلا از گذشته‏های تقریبا دور آغاز شده بود که در سده های اخیر بیشترین نسخه ای که بشی از سایر نسخ موجود خوانده می شود نسخ میر انجم است.

وی زیبایی و در عین حال غنی بودن اشعار را از دلایل انتخاب نسخ میر انجم دانست.

استان مرکزی، خاستگاه نسخه‌نویسی 

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی گفت: میرانجم تعزیه‌نویس برجسته استان مرکزی که نسخه‌های وی از معتبرترین نسخ تعزیه کشور است که در اقصی نقاط کشور خوانده می‌شود و شاعران و تعزیه‌سرایان اشعار انجم تعزیه‌نویس اراکی را بسیار فخیم و قابل ملاحظه می‌دانند و معتقدند که تأثیر بر مخاطب به وفور در این اشعار دیده می‌شود. 
 
 
 مصطفی مشایخی افزود: تعزیه و شبیه‌خوانی به عنوان هنری اصیل و یکی از مهم‌ترین ابزارهای پیام‌رسانی واقعه کربلاست که از دیرباز در استان مرکزی جایگاه ویژه‌ای داشته و اکنون نیز یکی از عوامل پیوند معنوی نسل جدید با قیام امام حسین(ع) در روز عاشوراست.

استان مرکزی قطب تعزیه کشور
 
استان مرکزی از خاستگاه‌های اولیة تعزیه در کشور است و اکنون در اکثر خانواده‌های استان مرکزی تعزیه‌خوانی در یکی از گروه‌های تعزیه‌خوانی حضور داشته دارد.

به گفته مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، اکنون بیش از 90 گروه تعزیه‌خوان در استان مرکزی سامان‌دهی شده است و پیش‌بینی می‌شود حداقل بیش از یک هزار تعزیه‌خوان در استان مرکزی وجود داشته باشد.

تعزیه استان مرکزی بیش از همه در شهرهای تفرش، فراهان، اراک و شازند رونق دارد که باید برای حفظ و نگهداری این هنر اصیل اسلامی و ایرانی کوشید.
 
تفرش مهد تعزیه کشور
 
استان مرکزی، تهران، خراسان، اصفهان از جمله استانهای دارای تعزیه قابل توجه هستند اما تحقیق در مورد تعزیه تفرش نشان داده است بیشترین تعزیه خوانان کشور از این خطه برخاسته اند.
 
تعزیه در تفرش جزیی از زندگی مردم است و همه خانواده های تفرشی را درگیر خود کرده است. 
 
تعزیه بازار اراک
 
بزرگ ترهای اراک می گویند در زمان اجرای این تعزیه تماشاچیان از نقاط مختلف کشور به اراک می آمدند و اراکی ها از صبح زود برای گرفتن جا به بازار می آمدند تا بتوانند این تعزیه را تماشا کنند.
 
علی رستگاری از تعزیه خوانان قدیمی اراک می گوید: تعزیه بازار از ابتدای بازار اراک شروع و در مسافت بیش از یک کیلومتری اراک ادامه می یافت و روایت روز عاشورا توسط گروههای مختلف اجرا می شد که در نوع خود گونه ای مترقی از اجرای تعزیه بود که هنوز برخی وسائل آن در بازار اراک موجود است که امید است روزی احیاء و به نام اراک ثبت شود.
 
 
  تعزیه، فرصتی برای بیان حقایق اسلام و ائمه 
 
حجت السلام مهدی ادیب تعزیه را هنری دینی و اسلامی می داند و می گوید: این هنر وسیله خوبی برای بیان حقایق اسلام و ائمه است و می توان لز ظرفیت های آن برای ارتقای سطح دینی مردم و آشنایی بیشتر آنان با سرگذشت ائمه و روایت های اسلامی استفاده کرد.
 
تعزیه در یونسکو
 
سرپرست میراث فرهنگی استان مرکزی با اشاره به ثبت جهانی تعزیه ایران، گفت: ثبت این هنر اصیل به نام یاران در یونسکو نشان از اصالت هنر نمایش در ایران است که با دین آمیخته شده است و همین امر آن را در دل مردم زنده نگه داشته است.
 
مجتبی رضوانی با یادآوری اینکه، این هنر به نام ایران اسلامی در تاریخ 16 نوامبر 2010 در سازمان جهانی یونسکو به ثبت رسید.
   
میرزا محمد روحانی معروف به میر انجم در صدر نسخه‌نویسان کشوربالاخره بعد از 80 سال زندگی که بخش عمده ای از آن را در راه خدمت به دین و هنر دینی گذراند در سال 1320 هجری قمری درگذشت و آرامگاه او اکنون در روستای قدمگاه شازند مورد احترام است.



نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:







تاريخ : برچسب:, | 10:3 | نویسنده : میثم اله وردی |